W tym wpisie poznasz aż sześć sposobów na to, by dwujęzyczne rodzeństwo częściej mówiło po polsku.
W kontynuacji naszego cyklu „Podwójna moc dla dwujęzyczności” dotkniemy dziś tematu „dwujęzyczne rodzeństwo” odpowiadając na list Barbary, który dotyczy rozmów jej dwóch synów.
Naturalne jest, że chcemy, żeby nasze dwujęzyczne dzieci rozmawiały z nami po polsku, ponieważ jest to nasz język ojczysty i chcemy im go w ten sposób przekazać. Inna jest jednak rozmowa z dorosłym, jak mama czy tata, a inna z drugim dzieckiem, jak brat czy siostra. Trening językowy w języku mniejszości z rodzeństwem lub innymi dziećmi jest bardzo korzystny dla naszych dzieci.
Barbara zdaje sobie z tego sprawę i pyta, jak może sprawić, żeby jej dwujęzyczni synowie częściej rozmawiali po polsku.
Przeczytajcie list Barbary:
Odpowiadając na Twój post z Facebooka, chciałabym zapytać o metody zachęcające do rozmowy po polsku między braćmi. Mam dwóch chłopaków w wieku 4 i 2,5 lat, bardzo dobrze mówią po polsku.
Często rozmawiają między sobą po angielsku, a ja chciałabym ich zmotywować, żeby częściej rozmawiali między sobą po polsku.
Barbaro, gratulujemy Ci osiągnięcia dwujęzyczności u synów. Masz rację, że rozmowy i zabawy w języku polskim byłyby pożyteczne dla jej podtrzymania i rozwinięcia.
Kiedyś porównano dziecko do kropli wody, która spływa po skale, wybierając zawsze najkrótszą drogę. Tak właśnie dzieje się, kiedy Twoi synowie wybierają język większości do rozmów i zabaw.
To po porostu dla nich łatwiejsze!
Jest to czysto praktyczne myślenie i postępowanie, które jednak może skutkować coraz rzadszym używaniem języka polskiego i obniżeniem kompetencji w tym języku. I wtedy język polski stanie się jeszcze bardziej niewygodny i jeszcze rzadziej używany i tak koło się zamyka. Prosta droga do zaniku języka.
Lekarstwem jest tu zawsze zwiększenie ekspozycji na język polski oraz znalezienie sposobów na częstsze używanie go. Pisałyśmy już o tym zagadnieniu w odniesieniu do dzieci młodszych oraz do dzieci starszych.
Innym powodem nieużywania języka polskiego w rozmowach rodzeństw bywa skojarzenie tylko języka większości znanego z podwórka, z przedszkola lub szkoły z komunikacją z rówieśnikami. Być może dla Twoich synów, Barbaro, język polski nie jest językiem zabawy? Aby to zmienić, warto częściej przyłączać się do zabaw chłopców, aby im pokazać, że język polski też się do tego celu nadaje. Potem możesz stopniowo wycofywać się, pozwalając dzieciom samodzielnie kontynuować zabawę.
Kiedy już zwiększysz ekspozycję na język polski i pokażesz (lub przypomnisz) dzieciom, jak fajnie jest bawić się po polsku, dostrzegaj i chwal każdą wymianę zdań w tym języku.
Cieszy mnie, kiedy rozmawiacie w naszym języku.
Co jeszcze możesz zrobić, żeby dwujęzyczne rodzeństwo częściej mówiło po polsku między sobą? Spróbuj na osobności zwrócić się do starszego syna z prośbą o pomoc w uczeniu młodszego brata języka polskiego.
Tylko ty i ja znamy tak dobrze język polski. Twój młodszy brat też chciałby się tego języka nauczyć. Ja sama mogę nie dać rady. Czy możesz mi pomóc i mówić do niego po polsku, żeby poznał ten język tak dobrze jak ty?
W ten sposób docenisz i podbudujesz starszaka i pozwolisz mu wejść w rolę nauczyciela i przewodnika dla brata. Potem nie zapomnij podziękować mu za cenną pomoc:
Słyszałeś, ile twój brat zna zwierzątek? Jestem pewna, że nauczył się tych słów od ciebie!
Jeszcze jedną skuteczną sztuczką jest tylko nieco podstępne przestawianie dzieci na język polski poprzez okazanie zainteresowania ich zabawą lub rozmową, która odbywa się w języku większości. Wystarczy skomentować lub zapytać w języku polskim:
Jak zgodnie się bawicie!
Cieszę się, że wyjęliście te stare klocki. Jeszcze świetnie nadają się do budowania.
Jaka fajna nowa zabawa! O co w niej chodzi?
W ten sposób choćby na pewien czas przełączysz synów na język polski i dasz im szansę przećwiczenia komunikacji w tym języku.
Podsumowując, dajemy Ci, Barbaro, sześć sposobów na to, by dwujęzyczne rodzeństwo częściej mówiło po polsku:
- Zwiększ ekspozycję dzieci na język polski.
- Inicjuj zabawy po polsku i przyłączaj się do zabaw, aby pokazać dzieciom, że język polski też może być ich językiem zabawy.
- Dostrzegaj i chwal każdą wymianę zdań w języku polskim.
- Zwróć się do starszego syna z prośbą o pomoc w przekazywaniu języka polskiego młodszemu bratu.
- Doceń pomoc starszaka.
- Okaż zainteresowanie rozmową dzieci, a tym samym przestaw ją na polskie tory.
Pozdrawiamy serdecznie i życzymy powodzenia w prowokowaniu polskich rozmów zabaw u Waszych dzieci.
Czy dwujęzyczne rodzeństwo w Waszych domach mówi między sobą po polsku?
Dajcie znać, jak wykorzystaliście te rady i jakie były efekty 😊
Aneta Nott-Bower i Magda Szczepaniak
Jeżeli wśród Waszych znajomych są rodzice, którym nasze rady mogą być pomocne, podzielcie się z nimi tym artykułem 🙂
Poniższe kursy mogą być dla Was dodatkowym wsparciem – ZAPRASZAMY!
Wsparcie w dwujęzycznym wychowaniu
- Zajęcia online dla dzieci dwujęzycznych rozwijające komunikację w języku polskim i kształtujące polską wymowę „Wzorowo mówię po polsku”
- Kurs online dla rodziców, nauczycieli i logopedów dzieci dwujęzycznych „Dwujęzyczność łączy i daje moc”
- Konsultacje online dla rodzin dwu- lub wielojęzycznych „Bilingual Family”, podczas których konstruuję plan działania mający na celu wzmocnienie kompetencji bilingwalnej u dziecka lub aktywację języka polskiego. Plan ten jest wysoce praktyczny i opiera się na kształtowaniu odpowiedniej postawy rodziców, wprowadzeniu zmian w codziennym funkcjonowaniu rodziny oraz odpowiednio ukierunkowanych zabaw.
- Ćwiczenia wymowy języka angielskiego dla dorastających i dorosłych prowadzone metodą autorską „Mówię jak native”
- W przygotowaniu jest kurs online pod roboczym tytułem „Wymowa polska dla dzieci dwujęzycznych”. Premiera nowego kursu już wkrótce!
Nauka języka polskiego dla dorosłych www.magdaszczepaniak.com
- „Polish at home” – Kurs języka polskiego dla początkujących (online), przygotowany specjalnie dla rodziców, którzy chcą nauczyć się czytać i mówić po polsku do swoich dzieci, a przez to dodatkowo wspierać ich dwujęzyczność. Program kursu pokrywa się z domową rutyną, z charakterystycznymi sytuacjami z życia rodziny, a każdy moduł zawiera praktyczne sformułowania i ćwiczenia dotyczące poszczególnych czynności, jak przygotowywanie i jedzenie posiłków, sprzątanie, sport, zabawa, czy czytanie.