Bilingual House
  • Start
  • Webinary
  • Wykłady
  • Konsultacje
    • Dwujęzyczne wychowanie
    • Wymowa polska dla dzieci
    • Aktywizacja języka polskiego dla dzieci
    • Nauka czytania i pisania dla dzieci dwujęzycznych
    • Wymowa angielska dla dorosłych
  • Podcast
  • Sklep
  • Blog
  • Nauka czytania
  • BIO
  • Koszyk

Dwujęzyczność rodzica i code-switching w wychowaniu dwujęzycznym z językiem polskim

Dwujęzyczność rodzica i code-switching w wychowaniu dwujęzycznym z językiem polskim

Dwujęzyczność rodzica i code-switching to tematy poruszone ostatnio przez Anię z zaprzyjaźnionego bloga “Aniukowe Pisadło“. Ania oprócz bycia utalentowaną blogerką, jest również inspirującą nauczycielką języka angielskiego, żoną świetnie mówiącego po polsku Amerykanina oraz matką dwójki nastoletnich, dwujęzycznych dzieci. Ania wraz z rodziną obecnie mieszka w Stanach Zjednoczonych, a do niedawna mieszkała w Niemczech. Wywiady z dziećmi Ani możecie przeczytać tu i tu. Ważne, by zapoznać się z mądrym i głębokim postem Ani zatytułowanym “Językowo…”, zanim przeczytacie to, co zaczęło się jako komentarz na blogu Ani, ale przerosło rozsądne rozmiary komentarza i stało się osobnym artykułem na moim blogu.

Aniu, no i jak tu zwięźle skomentować temat dwujęzyczności rodzica i code-switchingu w wychowaniu dwujęzycznym z językiem polskim? Dziękuję Ci, że poruszyłaś ten temat, bo ważny. Oczywiście, wszyscy wpisujemy się w definicję dwujęzyczności Grosjeana (jedną z moich ulubionych zresztą). Mianowicie Grosjean,  podkreślając aspekt pragmatyczny, definiuje osoby dwujęzyczne jako te, które: „posługują się dwoma lub większą liczbą języków w ich codziennym życiu” (Grosjean F., 2010: Bilingual: life and reality. Cambridge). Ja sama pozwalam sobie na bycie osobą dwujęzyczną, o czym pisałam już w poście “Ambicje na dwujęzyczność” i do tego też Ciebie, Aniu namawiam. Z mojego doświadczenia wynika, że szerokie postrzeganie dwujęzyczności z naciskiem na spełnianie komunikacyjnych celów w dwóch językach, czyli skuteczne w nich funkcjonowanie, wpływa korzystnie na efekty dwujęzycznego wychowania. Często podczas moich warsztatów mówię rodzicom i nauczycielom (oraz przypominam sobie), że mamy prawo uznawać się za osoby dwujęzyczne, a nawet powinniśmy, ponieważ zbliża nas to do naszych dwujęzycznych dzieci i uczniów zamiast stawiać sztuczne bariery. Jeżeli w którymś trudnym momencie dwujęzycznego wychowania powiem dziecku: “Wiesz, znam to uczucie, kiedy nasuwa ci się słowo z “niewłaściwego” języka, masz poczucie, że popełniasz błędy w jednym języku lub obu lub po prostu w którymś momencie łatwiej ci się wyrazić w jednym języku niż drugim. Znam, ponieważ też jestem dwujęzyczna. Na inny sposób niż ty, ale jestem.” Jak piszesz, Aniu: “ja traktuję polski i angielski jako dwa odrębne narzędzia, a moje dzieci jako jedno wielkie narzędzie, taki młot na przykład, którym są w stanie rozwalić wszystko.”

cloud bilingual house

Nie wiem, czy możemy naszą sytuację matek na obczyźnie przekazujących polszczyznę kolejnemu pokoleniu przyrównać do Twoich Marokańczyków. Dwu- i wielojęzyczność Twoich uczniów jest inna niż nasza i jeszcze inna niż naszych dzieci, bo powstała w innych warunkach i musi funkcjonować według innych wymagań, chociażby kulturowych. Ojczyzna Marokańczyków jest krajem wielojęzycznym od wieków, stąd powszechna akceptacja code-switchingu, a Polska wciąż funkcjonuje w większości jednojęzycznie z wysokimi oczekiwaniami w stosunku do kompetencji językowej. Dlatego w sytuacji dwujęzyczności z językiem polskim upierałabym się przy dbaniu o zachowywanie granic pomiędzy językami, czyli unikaniu mieszania języków w obrębie jednej wypowiedzi, szczególnie przez rodziców, a jeszcze szczególniej przez tzw. rodziców opolowych. Skoro moje dzieci przez to, że mieszkamy poza Polską oraz przez to, że uczęszczają przez wiele godzin dziennie do szkoły i na inne zajęcia w języku angielskim, mają już niedostateczną styczność z językiem polskim, to, jeżeli będę mieszała języki zwracając się do nich, ta styczność jeszcze bardziej zmaleje. Jako rodzic reprezentujący język polski niosę na swoich ramionach odpowiedzialność za przekazanie tego języka moim dzieciom i podobnie jak Ty, Aniu dbam o jego czystość. Ma to szczególne znaczenie, kiedy dzieci są jeszcze małe i uczą się zasad posługiwania językiem. Ze starszymi, które potrafią świadomie kontrolować code-switching możemy pozwolić sobie czasem na więcej luzu. Więcej o dwujęzycznym wychowaniu na luzie w tym poście. Dyscyplinuję więc mocno swój własny język i unikam niepotrzebnych zapożyczeń typu “PE” zamiast “w-f”, czy “busy” zamiast “korki”. Chcę, żeby u moich dzieci powstał zwyczajny nawyk rozmawiania ze mną tylko po polsku. Natomiast, kiedy moim dzieciom czy uczniom zdarzy się nieświadomie pomieszać języki, nie ganię ich, tylko parafrazuję ich wypowiedzi, dbając o to, by były w 100% w języku polskim.

Częste przełączanie pomiędzy językami u dziecka dwujęzycznego może też być ważnym komunikatem dla rodzica. “Gdy przełączanie pomiędzy językami jest objawem zapominania jednego z języków, powinno ono być sygnałem dla rodziców, by zwiększyć ilość materiału językowego w tym słabszym języku – mówi Giuli Dussias, językoznawca z Penn State University u USA w wywiadzie dla OPINIA Polish Cultural Magazine. Ja takie sygnały widzę u moich dzieci coraz częściej, a Ty, Aniu? A Wy, sympatycy Bilingual House? Dalej w tym wywiadzie czytamy: “Jeśli np. polskie dziecko nie ma wystarczającego kontaktu z polskim, zacznie przełączać się na angielski, to pewnie w następnej kolejności całkowicie przejdzie na ten język.” Takie sytuacje również spotkałam. Myślę, że wielu poznanych przeze mnie kiedyś dwujęzycznych młodych ludzi, którzy, język polski, jak to oni sami lub ich rodzice określają “zapomnieli”, wcześniej przechodziło przez stadium intensywnego mieszania języków. 

Dziękuję Ci, Aniu za Twoje przemyślenia i za sprowokowanie mnie do zapisania moich 🙂

A Wy, jak zapatrujecie się na dwujęzyczność rodzica i code-switching? Czekam na Wasze komentarze.

Może Cię jeszcze zainteresować

  • Skutecznie przekazać język polski w rodzinach polonijnych - wyniki ankiety
    Skutecznie przekazać język polski w rodzinach polonijnych -…
  • Dlaczego metoda OPOL?
    Dlaczego metoda OPOL?
  • Żyję z wiarą, iż uda mi się przekazać dwujęzyczność kolejnym pokoleniom
    Żyję z wiarą, iż uda mi się przekazać dwujęzyczność kolejnym…
  • OPOL czy ML@H, oto jest pytanie!
    OPOL czy ML@H, oto jest pytanie!
  • Dwujęzyczne wychowanie na luzie?
    Dwujęzyczne wychowanie na luzie?
  • Jak działa drużyna wsparcia w dwujęzyczności?
    Jak działa drużyna wsparcia w dwujęzyczności?

Podziel się:

  • Facebook
  • Email
  • Print
  • Pinterest
  • Twitter
  • More
  • Reddit
  • Tumblr
  • LinkedIn
  • Pocket

dwujęzyczne wychowanie

Poprzedni artykułNauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych krok po krokuNastępny artykuł Skutecznie przekazać język polski w rodzinach polonijnych - wyniki ankiety

4 komentarzy

anna pisze:
04/02/2016 o 22:31

Witam,
Przedewszystkim dziekuje Anecie (ktorej portal odwiedzam czesto) i Ani za wasze doswiadczenia i wskazowki. Zgadzam sie z Ania ze czasami jest naprawde trudno mowic do dziecka (moj ma 2 lata) czysto po polsku ….. po calym dniu mowienia po wlosku w pracy, odbieram dziecko o 18 ze zlobka…I coraz czesciej mowie do niego po wlosku, nie tylko dlatego ze tak jest wygodniej. …..Mam wrazenie ze mlody (mowia ze 2-latki tak maja) lepiej sie mnie slucha ….. chodz, ubieramy sie, nie uciekaj, zakladamy buty, nie uciekaj, tylko na chwile kupimy chlebek, nie ruszaj, badz grzeczny….itd itp. Wiec staram sie, ale mieszam, wiec sie nie wysilam i mowie po wlosku zeby jakos do domu dotrzec. Co innego w weekend na spokojnie w domu. … To nawet tati (tata+pappi ) gada z nami po polsku. Wiec wymyslilam sobie taka “dwujezycznosc” bezzstresowa…. stosuje wiele zalet Anety – bajki, ksiazeczki, parafraza, ucze dziecko odpowiadania po polsku na polskie pytania (ale i po wlosku na wloskie ), podroze, spotkania rodzinne, Skype. Staram sie mowic jak najwiecej po polsku …ale nic na sile. ….
Doszlam do wniosku ze dopoki bedzie okazja, potrzeba, jezyk dziecka bedzie sie rozwijal – nie bedzie perfekcyjny? Trudno….nie mozna miec wszystkiego 😉 Pozdrawiam serdecznie. Anna

Odpowiedz
Aneta Nott-Bower pisze:
05/02/2016 o 10:15

Dziękuję za odwiedziny, Anno 🙂 Szanuję Twój sposób na dwujęzyczność, bo każdy wypracowuje sobie swój. Każdy ma swoje wymagania i priorytety, ja tu piszę o moich. Twoja bezstresowa dwujęzyczność też ma szanse na powodzenie, ponieważ sprawia, że wszyscy w rodzinie czujecie się komfortowo. Kiedy synek będzie starszy, być może zdecydujesz zmienić nieco strategie, nie ma potrzeby myśleć, że tak się nie da. Da się wszystko pod warunkiem, że ufamy swoim instynktom i wiedzy! Powodzenia i pozdrawiamy też “tati”, bo bez jego wsparcia Wasza dwujęzyczność byłaby o wiele trudniejsza. Ściskam Aneta 🙂

Odpowiedz
Ania pisze:
30/03/2016 o 23:10

Dziękuję ci za zacytowanie mnie i za to, że to o czym mówię, i piszę, bierzesz pod uwagę w swoich, jakże mądrych, postach. Jak wiele z nas, matek dwujęzycznych dzieci, mam kiepskie dni kiedy to mam w nosie code-switching i gadki mądrych językoznawców. Nie mam siły, nie mam czasu i nie mam ochoty na, niejednokrotnie, walkę o język polski. Chcę żeby dzieci zjadły, odrobiły lekcje i powdychały tlenu. Wszystko jedno w jakim języku. Przychodzą jednak takie dni kiedy Kasia (teraz już prawie szesnastoletnia) przestawia sobie język w komórce na polski – sama, bez podpowiedzi, lub wybiera dobrowolnie taki temat na lekcję historii: “Inwazja na Polskę podczas II Wojny Światowej” i robi super prezentację. Wtedy mi się zachciewa od nowa! I o to chodzi chyba…żeby nam się zachciało! Nie każdy może robić to co ty robisz, co Ela, Faustyna, Sylaba czy Dorota (chciałabym, ale nie umiem wrzucić linków do ich stron) i inne. Nie każdy ma taką wiedzę, tyle możliwości, tyle pary, nie każdy stawia sobie to jako jedyny cel ALE jeśli nam się chce, jeśli się zachce to już bardzo, bardzo dużo! Bo jak się kobiecie zachce, to połowa sukcesu…(zabrzmiało nie za bardzo jak chciałam, ale wiesz o co mi chodzi :-)…). Kasia przeczytała twój post i chce kolejnych wywiadów. Będą…czekam na pytania. Może ktoś ma pomysły na ciekawe…

Odpowiedz
Aneta Nott-Bower pisze:
15/04/2016 o 10:01

Aniu, przepraszam za tak późną odpowiedź 🙂 Kiedy wstawiłaś ten komentarz byłam akurat z rodziną w Polsce 🙂 Bardzo miłe są Twoje słowa, faktycznie nie brakuje mi motywacji do wzmacniania dwujęzyczności u moich dzieci, ale nie jest to mój jedyny cel. Wraz z wiekiem u dzieci pojawia się tak wiele celów… Fajnie, że niektóre sobie sami wyznaczają 🙂 Może wstawię na Facebooku Twoje słowa i ktoś podpowie, o co można byłoby Kasię zapytać?

Odpowiedz

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

O blogu

Mam nadzieję, że nasze przygody z dwujęzycznością dadzą Ci wsparcie w tej trudnej a zarazem fascynującej podróży. Znajdziesz tu doświadczenia z różnych etapów dwujęzycznego rozwoju naszej rodziny, trudności, jakie napotkaliśmy i w jaki sposób je rozwiązaliśmy. Także sprawdzone pomoce i metody wspomagające rozwój mowy oraz czytania i pisania. Czekam na komentarze i pytania, służę radą i pomocą.

Wsparcie

Jeśli kupisz nam kawę lub dwie, pomożesz nam tworzyć dla Ciebie więcej wartościowych treści.

Ostatnie wpisy

Jakie metody nauki czytania i pisania sprawdzają się w dwujęzyczności?27/06/2022
Understatement – Bilingual House Podcast #217/06/2022
The Bilingual House Podcast #127/05/2022

Top Posts & Pages

  • Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
    Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
  • Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
    Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
  • Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
    Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
  • Pomocy!  Moje dziecko nie mówi po polsku!
    Pomocy! Moje dziecko nie mówi po polsku!
  • Home
    Home
  • Dwujęzyczne książki z językiem polskim
    Dwujęzyczne książki z językiem polskim
  • Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
    Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
  • Jak dwujęzyczność wpływa na rozwój?
    Jak dwujęzyczność wpływa na rozwój?
  • Blog
    Blog
  • Zabawy w nauce czytania i pisania w języku mniejszościowym
    Zabawy w nauce czytania i pisania w języku mniejszościowym

Zapisz się na konsultację

Zapoznałem/zapoznałam się z polityką prywatności i wyrażam zgodę na przechowywanie przesłanych przeze mnie informacji w celu umożliwienia odpowiedzi na moje zapytanie.
Zapoznałem/zapoznałam się i zgadzam się z Regulaminem.
Drogą mailową będziesz otrzymywać najnowsze informacje o ofertach i nowych produktach. W każdej chwili możesz zrezygnować z subskrypcji.

Zaprenumeruj ten blog przez e-mail

Wprowadź swój adres email aby zaprenumerować ten blog i otrzymywać powiadomienia o nowych wpisach przez email.

Join 159 other subscribers

Kontakt

  • Email
  • Facebook
  • Instagram
  • Twitter
  • Pinterest
  • YouTube

Warunki

Polityka prywatności i polityka cookies

Regulamin konsultacji i korzystania ze strony

Treści zawarte na stronie są chronione prawami autorskimi. Zabrania się ich kopiowania i udostępniania.

Wsparcie

Jeśli kupisz nam kawę lub dwie, pomożesz nam tworzyć dla Ciebie więcej wartościowych treści.

Uwaga

Strona ma charakter pedagogiczny. Ma na celu usprawnienie działań leżących u podstaw nauki i przyswajania dwóch lub większej liczby języków, co nie może być uznawane za metodę terapii czy diagnostyki. Treść strony ma wyłącznie charakter informacyjny i w związku z tym nie może być uznawana za poradę specjalisty ani za środek zastępujący taką poradę.

Rife Wordpress Theme. Proudly Built By Apollo13
Data Protection Policy and Cookies

Ostatnie wpisy

Jakie metody nauki czytania i pisania sprawdzają się w dwujęzyczności?27/06/2022
Understatement – Bilingual House Podcast #217/06/2022
The Bilingual House Podcast #127/05/2022

Top Posts & Pages

  • Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
    Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
  • Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
    Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
  • Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
    Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
  • Pomocy!  Moje dziecko nie mówi po polsku!
    Pomocy! Moje dziecko nie mówi po polsku!
  • Home
    Home
  • Dwujęzyczne książki z językiem polskim
    Dwujęzyczne książki z językiem polskim
  • Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
    Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
  • Jak dwujęzyczność wpływa na rozwój?
    Jak dwujęzyczność wpływa na rozwój?
  • Blog
    Blog
  • Zabawy w nauce czytania i pisania w języku mniejszościowym
    Zabawy w nauce czytania i pisania w języku mniejszościowym
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
Do not sell my personal information.
Cookie SettingsAccept
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
CookieDurationDescription
cookielawinfo-checkbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
SAVE & ACCEPT