Dziś w cyklu „Podwójna moc doświadczeń dla dwujęzyczności” pierwsza porcja pomysłów dotyczących dwujęzyczności dzieci młodszych.
„Podwójna moc doświadczeń dla dwujęzyczności” to porady dla rodziców dzieci dwujęzycznych, przygotowane we współpracy z Magdą Szczepaniak – magistrem Filologii Polskiej, autorką kursów języka polskiego dla obcokrajowców, głównie w Australii i Nowej Zelandii.
Projekt skierowany jest do wszystkich, którym zależy, aby ich dzieci (także te dorosłe 🙂) mówiły po polsku i potrzebują odrobinę motywacji, praktycznych wskazówek, inspiracji, rozwiązań, po prostu wsparcia w dwujęzyczności.
Na nasz apel na Facebooku odpowiedzieli rodzice z całego świata 🙂 Dziękujemy! W kolejnych częściach tego cyklu będziemy kolejno odpowiadać na nadesłane pytania.
Klaudia, Australia
Mam 2 letniego synka i potrzebuję merytorycznej pomocy oraz pomysłów na dwujęzyczność. Jestem zupełnie nieobeznana i nie wiem, jak mam mówić do swojego dziecka. Każdego dnia coraz bardziej się poddaję z polskim językiem. Mój synek jest pół Polakiem, pół Malezyjczykiem. Mały najbardziej reaguje na język malezyjski i angielski. Czasami, jak mówię do niego po polsku, to on nie rozumie, co od niego chcę, i muszę powiedzieć to samo po angielsku, żeby mnie zrozumiał. Bardzo zależy mi, żeby mówił po polsku, ale też nie wiem, od czego zacząć, jak zainteresować syna językiem polskim.Dominika, Australia
Jestem bardzo ciekawa, jak mogę zmotywować moje dziecko (lat 4,5). Rozumie 80%, kiedy mówię po polsku, ale niestety nie chce mówić. Mój mąż jest Australijczykiem, więc jest to podwójne utrudnienie.Agnieszka, Nowa Zelandia
Ja mam dwie córki (3,5 i 11 miesięcy). Bardzo chętnie się dowiem, jak zmotywować je do rozmów w języku polskim. Tylko ja mowie po polsku. Dla trzylatki łatwiej jest odpowiadać w angielskim, ale ona rozumie po polsku. Mniejsza jeszcze nie rozmawia.Kasia, Wielka Brytania
Też jestem bardzo zainteresowana tematem. Mój syn ma 3.5 lata i rozumie wszystko po polsku. Niestety nie chce mówić za dużo po polsku; mój mąż jest Anglikiem i obydwoje pracujemy na pełen etat.Magdalena, Australia
Mój synek ma 4,5 latek i rozumie wszystko po polsku, ale ciężko u niego z mówieniem. Obydwoje mówimy do niego w języku polskim. Chętnie się dowiem, czym możemy go zachęcić, aby chciał rozmawiać też po polsku. Synek chodzi do przedszkola, od przyszłego roku idzie do szkoły.
Dziewczyny, dziękujemy za przesłanie Waszych pytań. Ponieważ Wasze sytuacje i problemy są podobne, odpowiadamy Wam wspólnie.
Wszystkie chcecie, żeby Wasze, jeszcze bardzo małe dzieci aktywnie posługiwały się językiem polskim, a my pragniemy Wam przyjść z pomocą. Spróbujcie konsekwentnie wcielić poniższe wskazówki w życie, a efekty Was zadziwią.
Ze względu na to, że język polski jest mniejszościowy w Waszej sytuacji, wymaga on szczególnego wsparcia, które najskuteczniej możecie okazywać stosując poniższe zasady:
- Wsparcie oferujcie wraz z partnerem i nie ma tu znaczenia, czy zna on język polski. Twórzcie wspólny front: każdy rodzic w swoim języku docenia choćby najmniejszy wysiłek i sukces dziecka na tym polu. Jeżeli oboje mówicie po polsku, Wasze zadanie może być nawet łatwiejsze.
- W dwujęzyczności są dwa klucze do sukcesu: konsekwencja i cierpliwość. Niech zmęczenie, roztargnienie czy inne czynniki nie zaburzają obranej przez Was dwujęzycznej strategii.
- Pamiętajcie, że im naturalniej podejdziecie do dwujęzycznego wychowania, tym lepiej. Życie w dwóch językach jest dla Waszych dzieci zupełnie normalne. Nie znają przecież innego.
- Ważne jest wyeliminowanie presji – chcecie być dwujęzyczni, a nie musicie. Robicie to dla dobra dziecka i całej rodziny. Lepiej od nakazów i zakazów działa partnerska rozmowa o tym, jak ważna jest dla Was dwujęzyczność. Otwarcie okazujcie dziecku radość z tego, że mówi lub próbuje mówić po polsku.
- Nie poddawajcie się! Sukcesem jest już to, że bardzo chcecie przekazać dziecku język polski, a ono już tak wiele rozumie w tym języku. Szukacie rozwiązań, na co dowodem jest przesłanie zapytania do nas. Wasza pozytywna postawa jest tu kluczowa. Odbije się ona w Waszych dzieciach jak w lustrze.
Dowiedz się więcej o zasadach dwujęzycznego wychowania 🙂
Zasady dwujęzycznego wychowania raz jeszcze i na dodatek filmowo
Jaką strategię dwujęzycznego wychowania obrać w Waszej sytuacji?
Bardzo prostą: kiedy mówicie do dziecka – używajcie tylko języka polskiego – zawsze: gdy jesteście w domu, ale też poza nim. Niech Wasze dziecko przyzwyczai się, że, kiedy zwracacie się do niego, będzie zawsze słyszało język polski. W sytuacji, kiedy podejrzewacie brak rozumienia u dziecka postarajcie się mu pokazać, o czym mówicie, zamiast z miejsca uciekać się do tłumaczenia. Np. jeśli pytacie je, czy chce jabłko, pokażcie mu jabłko. Zdziwicie się, jak wiele dziecko potrafi zrozumieć z kontekstu i jak rzadko będziecie zmuszone używać języka angielskiego.
Zmiana postępowania na początku będzie wymagała od Was potężnej samodyscypliny i wysiłku, ale z czasem będzie coraz łatwiej. Nowy sposób komunikacji w rodzinie stanie się dla Was trwałym nawykiem. Budujcie jak najbardziej naturalne zdania – tak jakbyście mówiły do rodowitego Polaka-przyjaciela. Niech Wasze wypowiedzi będą na początku proste, bez zbędnych zdrobnień i niech odnoszą się do konkretów. Nie zmuszajcie dziecka, żeby powtarzało za Wami po polsku, ale Wy powtarzajcie jego wypowiedzi w pożądanej formie i języku, np. jeśli dziecko powie: I want an apple, Wy reagujcie z użyciem parafrazy: Aaaaaaaa, chcesz jabłko?
Czytajcie razem! Kupcie ciekawe polskie książeczki! Np. „Kicia Kocia”, „Pucio”, „Bobo”, „Maks i nocnik”. Polecamy też serie książek bez tekstu – ale z bogatymi ilustracjami np. „Rok w lesie”. Przy ich pomocy bawcie się w odnajdywanie szczegółów, kolorów. Dostępne książki w innych niż polski językach też Wam na tym etapie świetnie posłużą. Po prostu je oglądajcie i w języku polskim opowiadajcie o obrazkach ze wskazywaniem. Proste teksty tłumaczcie na bieżąco.
Włączajcie polskie piosenki – na CD, YouTube czy Spotify. To, co Wy lubiłyście słuchać w dzieciństwie, co jest łatwe do zapamiętania i zaśpiewania, np. „Ogórek”, „Śpiewające brzdące”.
Przypomnijcie sobie swoje ulubione zabawy z dzieciństwa i bawcie się jak najczęściej – „Stary niedźwiedź”, „A, a kuku”, „Głowa, ramiona, kolana, pięty…”
Wykorzystujcie każdą chwilę, którą spędzacie razem, aby było fajnie i po polsku. Jeśli gotujecie – pokazujcie dziecku i nazywajcie, co robicie. To samo ze sprzątaniem, wieszaniem prania (części garderoby, kolory), na spacerze.
Jeśli macie możliwość spotkania się z innymi polskojęzycznymi dziećmi, także to wykorzystajcie.
Powodzenia i dajcie nam znać, kiedy tylko pojawią się pierwsze dwujęzyczne sukcesy!
Aneta Nott-Bower i Magda Szczepaniak
Jeżeli wśród Waszych znajomych są rodzice, którym nasze rady dotyczące dwujęzyczności mogą być pomocne, podzielcie się z nimi tym artykułem 🙂
Poniższe kursy mogą być dla Was dodatkowym wsparciem – ZAPRASZAMY!
Wsparcie w dwujęzycznym wychowaniu
- Zajęcia online dla dzieci dwujęzycznych rozwijające komunikację w języku polskim i kształtujące polską wymowę
- Kurs online dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych „Dwujęzyczność łączy i daje moc”
- Konsultacje indywidualne online dla rodzin dwu- lub wielojęzycznych „Bilingual Family”, podczas których konstruujemy plan działania mający na celu wzmocnienie kompetencji bilingwalnej u dziecka lub aktywację języka polskiego. Plan ten jest wysoce praktyczny i opiera się na kształtowaniu odpowiedniej postawy rodziców, wprowadzeniu zmian w codziennym funkcjonowaniu rodziny oraz odpowiednio ukierunkowanych zabaw.
- W przygotowaniu jest kurs online pod roboczym tytułem „Wymowa polska dla dzieci dwujęzycznych”. Premiera nowego kursu już wkrótce!
Nauka języka polskiego dla dorosłych www.magdaszczepaniak.com
- „Polish at home” – Kurs języka polskiego dla początkujących (online), przygotowany specjalnie dla rodziców, którzy chcą nauczyć się czytać i mówić po polsku do swoich dzieci, a przez to dodatkowo wspierać ich dwujęzyczność. Program kursu pokrywa się z domową rutyną, z charakterystycznymi sytuacjami z życia rodziny, a każdy moduł zawiera praktyczne sformułowania i ćwiczenia dotyczące poszczególnych czynności, jak przygotowywanie i jedzenie posiłków, sprzątanie, sport, zabawa, czy czytanie.
