Bilingual House
  • Start
  • Webinary
  • Wykłady i warsztaty
  • Konsultacje
    • Dwujęzyczne wychowanie
    • Wymowa polska dla dzieci
    • Aktywizacja języka polskiego dla dzieci
    • Wymowa angielska dla dorosłych
  • Sklep
  • Blog
  • Nauka czytania
  • BIO
  • Koszyk
  • Podcast

Dwujęzyczne dziecko uczy się pisać – UJEDNOLICAJMY krój liter pisanych cz.2

Dwujęzyczne dziecko uczy się pisać – UJEDNOLICAJMY krój liter pisanych cz.2

Wracam do tematu nauki pisania w języku polskim u dzieci dwujęzycznych. Post jest kontynuacją kontrowersyjnego tematu: czy dzieci polonijne powinny uczyć się polskiej kaligrafii, który rozpoczęłam TU. Ostatnio ten dylemat powrócił w żywej dyskusji na facebookowym fanpage Bliligual House. Zachęcam do zapoznania się z różnymi opiniami zawartymi w komentarzach na Facebooku (link powyżej), gdyż ten post jest właśnie odpowiedzią na nie.

Cieszę się, że ten temat wywołuje emocje 🙂 Niestety niektóre z nich są wywołane niewłaściwym zrozumieniem moich postulatów. Poniżej próba logicznego uporządkowania moich argumentów.

Założenia

  • Mam na myśli dziecko dwujęzyczne poznające dwa alfabety łacińskie
  • Nie odradzam ćwiczenia pisma ręcznego, łączenia liter i ortografii
  • Nie zabraniam uczenia polskich liter pisanych
  • Moim myśleniem nie kieruje szukanie drogi na skróty, ale realistyczna ocena sytuacji dzieci dwujęzycznych

Podstawy naukowe

Steve Graham, prof w Arizona State University Mary Lou Fulton Teachers College czołowy amerykański ekspert do spraw nauki pisania we współczesnym świecie (lista badań i publikacji, wywiad) twierdzi, że:

  • Rola pisma ręcznego w XXI wieku szybko spada (używanie klawiatura i rozpoznawanie mowy)
  • Pismo ręczne ma pozytywny wpływ na koordynację wzrokową i małą motorykę
  • Manuskrypt (drukowanie) ma realistycznie większe szanse na przetrwanie niż kursywa (pochylone pismo łączone)
  • Warto kłaść nacisk na treść i czytelność wypowiedzi a nie na format liter (udowodniono, że czytelność wypowiedzi pisemnej wpływa na ocenę tej wypowiedzi bardziej niż jej treść, manuskrypt jest bardziej czytelny)

manuscript

Badania prof Grahama zaaplikowane do sytuacji polskich dzieci wychowujących się w krajach, gdzie dominuje manuskrypt, wskazują nam kierunek, w którym będzie rozwijało się pismo ręczne dzieci polonijnych. Dodam, że w tych krajach dzieci również uczą się łączenia liter, ale znacznie później i nie jest to traktowane priorytetowo. Z kolei w tych krajach, gdzie uczy się pisania kursywą (np. Włochy), dzieci polskie mogą z powodzeniem stosować to pismo również w języku polskim. Dziękuję jednej z komentatorek za propozycję bardziej uniwersalnego terminu, który znajdziecie w tytule tego artykułu. Chodzi właśnie o ujednolicenie kroju liter, czyli o stosowanie tego samego kroju liter podczas pisania w obu językach dziecka dwujęzycznego.

Podstawy praktyczne

Z obserwacji dzieci dwujęzycznych i ich rodziców oraz z relacji nauczycieli polonijnych wynika:

  • dzieci polskie wychowujące się za granicą reprezentują bardzo zróżnicowany poziom języka polskiego, ale regułą jest, że ten poziom zwykle w wieku szkolnym spada wraz z rosnącą dominacją języka obowiązującego w danym kraju
  • dzieci te często mają trudności z artykulacją typowo polskich głosek
  • polskie słownictwo tych dzieci jest często ograniczone do słów związanych z życiem domowym
  • wypowiedzi tych dzieci w języku polskim są nacechowane dużą obecnością kalek z drugiego języka lub wręcz wtrąceń z drugiego języka
  • dzieci te wykazują słabe zrozumienie związków frazeologicznych i przysłów
  • dzieci te często mają problemy ze skutecznym wyrażeniem swoich myśli po polsku w mowie i w piśmie oraz z czytaniem ze zrozumieniem

Z drugiej strony wszyscy wiemy, jak bardzo ograniczony jest czas na zajęciach w polskiej szkole (z moich wyliczeń wynika, że to zaledwie 4% w całym tygodniu) i jak wiele żmudnych ćwiczeń wymaga polska kaligrafia. Co ma większe znaczenie dla podtrzymania języka polskiego u dziecka dwujęzycznego: praca nad wyżej wymienionymi problemami, czy praca nad wykształtowaniem kreślenia polskich liter? 

Zależy mi na tym, aby kształtowanie polskich wzorów liter nie było priorytetem w początkowych klasach szkoły polonijnej. Polska szkoła na obczyźnie to nie to samo, co polska szkoła w Polsce. Oczywiście, jeżeli dziecko dwujęzyczne znajduje przyjemność i satysfakcję w pisaniu “z zawijasami”, nie zabraniajmy mu tego. Ale jeżeli inne dziecko ma z tym trudności i zapisze nam polskie wyrazy za pomocą liter, które zna ze swojej regularnej szkoły, nie traktujmy tego zapisu jako błędnego.

Przykłady

Poniżej przykład zastosowania liter poznanych w szkole brytyjskiej do zapisu polskich wyrazów:

Picture1

Picture2

Przykład wypowiedzi pisemnej dziecka starszego (opis obrazka), które nigdy nie uczyło się polskich liter, a łączenie liter poznało w szkole brytyjskiej. Wzory liter oraz sposób ich łączenia zostały zastosowane podczas pisania po polsku. Wypowiedź jest czytelna i bogata pod względem treści.

Picture3

Przykład pisma dorosłej osoby wykształconej w polskim systemie edukacji (czyli mnie). Zwróćcie uwagę na kształt liter, niekonsekwentne łączenie, niską czytelność i estetykę.

Picture4

Przykład pisma mojego męża, który został wychowany na “drukowaniu” w brytyjskiej szkole pokazuje tak samo niekonsekwentne łączenie liter, choć czytelność jest tu moim zdaniem większa i bardziej uniwersalna (odczytają osoby z różnych kultur).

Picture5

Wniosek płynie taki, że i tak każdy wykształci swój indywidualny charakter pisma. Ważne, żeby wypowiedź można było bez wysiłku odczytać i żeby treść była wartościowa.

Zachęcam do udostępniania i komentowania oraz do przesyłania próbek Waszego pisma oraz pisma Waszych dzieci na adres info@bilingualhouse.com 🙂

Może Cię jeszcze zainteresować

  • Dwujęzyczne dziecko uczy się pisać - ujednolicajmy krój liter pisanych! cz.1
    Dwujęzyczne dziecko uczy się pisać - ujednolicajmy krój…
  • Nauka czytania i pisania w dwóch językach
    Nauka czytania i pisania w dwóch językach
  • Tworzenie własnych materiałów do czytania po polsku przynosi efekty!
    Tworzenie własnych materiałów do czytania po polsku przynosi…
  • Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
    Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
  • Rozwijanie słownictwa dzieci dwujęzycznych
    Rozwijanie słownictwa dzieci dwujęzycznych
  • Pomysły na dwujęzyczność - połączenie liścików i łazienkowych czytanek
    Pomysły na dwujęzyczność - połączenie liścików i…

Podziel się:

  • Facebook
  • Print
  • Pinterest
  • Twitter
  • More
  • Reddit
  • Tumblr
  • LinkedIn
  • Pocket

nauka czytania i pisania

Poprzedni artykułWarsztaty "Jak edukować dzieci dwujęzyczne?" w Edynburgu - fotorelacjaNastępny artykuł Dziecko dwujęzyczne a prestiż Polski i języka polskiego

6 komentarzy

Marta pisze:
23/10/2014 o 13:43

Nie wiem jak bardzo powszechna jest to praktyka w szkołach brytyjskich ale moje dzieci w szkole podstawowej od nursery poznają litery pisane kursywą, do tego mającą “ogonki” by łączyć litery w wyrazy. Oczywiście pierwsze miesiące pisania takich dziwolągów są trudne, ale poźniej dzieci piszą płynnie, ołówek płynie po literach. Mnie to bardzo podpowiada. Myślę, że gdyby pisali uproszczonymi literami, nie wymagałabym od nich nauki polskiej kaligrafii.
Pozdrawiam z Londynu!

Odpowiedz
Aneta Nott-Bower pisze:
24/10/2014 o 11:25

Pani Marto,

Pisanie uproszczonym alfabetem jest najbardziej popularne w krajach anglosaskich, ale oczywiście zdarzają się wyjątki. Nie tyle jestem za upraszczaniem, co za ujednolicaniem pisma w obu językach u dzieci dwujęzycznych. Czyli w przypadku Pani dzieci skuteczne byłoby stosowanie kursywy poznanej w szkole brytyjskiej do pisania w obu językach.

Dziękuję za głos poparcia w tej trudnej dyskusji 🙂

Odpowiedz
Loretta pisze:
25/10/2014 o 21:51

Witaj Anetko!
Ja oczywiście trochę z innej beczki. Postanowiłam nie uczyć swojej córce włoskiej kaligrafii – która trochę różni się od polskiej, żeby jej nie komplikować opanowania umiejętności pisania. Po rozmowie z nauczycielami polonijnymi jednak zrozumiałam jak ważne są szlaczki i opanowanie kursywa do wyćwiczenia ręki. My we Włoszech uczymy naszych dzieci najpierw czytania na podstawie drukowanych liter i ich prostej pisowni, a następnie pod koniec pierwszej klasy czytania i pisania liter kursywą. Okazało się jeszcze, że nasze dzieci w przedszkolu stosują różne środki wyrazy, w tym pisaki do kolorowania i malowania, a w Polsce pisaki są dla starszych dzieci, ponieważ przedszkolak ćwiczy rękę na kredkach świecowych. We Włoszech jednak ostatnio powstała moda na trójkątne kredki i wydaje się najsensowniejszy kompromis do wyćwiczenia ręki i jej prawidłowego kwitu. Podsumowując myślę, że każdy rodzic powinien wybierać co najlepiej pasuje do swojego dziecka, żeby u niego rozwijać w sposób prawidłowy i bezbolesny jak najwięcej umiejętności. 🙂 Pozdrawiam serdecznie. Loretta

Odpowiedz
Aneta Nott-Bower pisze:
04/12/2015 o 12:52

Zgadzam się, Loretto. Każde dziecko ma inne potrzeby. Podążajmy za nimi!
Pozdrawiam, Aneta

Odpowiedz
Pingback: Wymowa polskich głosek u dzieci dwujęzycznych - BilingualHouse.com Dwujęzyczność
Pingback: Nasz język – nasze lekcje! Lekcje polskiego dla dzieci dwujęzycznych – lekcja nr 3 | BilingualHouse.com Dwujęzyczność

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

O blogu

Mam nadzieję, że nasze przygody z dwujęzycznością dadzą Ci wsparcie w tej trudnej a zarazem fascynującej podróży. Znajdziesz tu doświadczenia z różnych etapów dwujęzycznego rozwoju naszej rodziny, trudności, jakie napotkaliśmy i w jaki sposób je rozwiązaliśmy. Także sprawdzone pomoce i metody wspomagające rozwój mowy oraz czytania i pisania. Czekam na komentarze i pytania, służę radą i pomocą.

Ostatnie wpisy

Polscy artyści ambasadorami polskiej kultury03/05/2022
Prestiż Polski i języka polskiego a faworki01/03/2022
Rozwijanie słownictwa dzieci dwujęzycznych04/02/2022

Top Posts & Pages

  • Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
    Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
  • Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
    Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
  • Dwujęzyczność w Walii
    Dwujęzyczność w Walii
  • Home
    Home
  • Dwujęzyczne książki z językiem polskim
    Dwujęzyczne książki z językiem polskim
  • Wychowanie dwujęzyczne
    Wychowanie dwujęzyczne
  • Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
    Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
  • Richard Scarry w dwóch językach
    Richard Scarry w dwóch językach
  • Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
    Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
  • Blog
    Blog

Zapisz się na konsultację

Zapoznałem/zapoznałam się z polityką prywatności i wyrażam zgodę na przechowywanie przesłanych przeze mnie informacji w celu umożliwienia odpowiedzi na moje zapytanie.
Zapoznałem/zapoznałam się i zgadzam się z Regulaminem.
Drogą mailową będziesz otrzymywać najnowsze informacje o ofertach i nowych produktach. W każdej chwili możesz zrezygnować z subskrypcji.

Zaprenumeruj ten blog przez e-mail

Wprowadź swój adres email aby zaprenumerować ten blog i otrzymywać powiadomienia o nowych wpisach przez email.

Join 159 other subscribers

Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use.
To find out more, including how to control cookies, see here: Cookie Policy

Warunki

Polityka prywatności i polityka cookies

Regulamin konsultacji i korzystania ze strony

Treści zawarte na stronie są chronione prawami autorskimi. Zabrania się ich kopiowania i udostępniania.

Dołącz do nas

  • Facebook
  • Instagram
  • Twitter
  • Pinterest
  • YouTube

Kontakt

info@bilingualhouse.com

Uwaga

Strona ma charakter pedagogiczny. Ma na celu usprawnienie działań leżących u podstaw nauki i przyswajania dwóch lub większej liczby języków, co nie może być uznawane za metodę terapii czy diagnostyki. Treść strony ma wyłącznie charakter informacyjny i w związku z tym nie może być uznawana za poradę specjalisty ani za środek zastępujący taką poradę.

Rife Wordpress Theme. Proudly Built By Apollo13
Data Protection Policy and Cookies

Ostatnie wpisy

Polscy artyści ambasadorami polskiej kultury03/05/2022
Prestiż Polski i języka polskiego a faworki01/03/2022
Rozwijanie słownictwa dzieci dwujęzycznych04/02/2022

Top Posts & Pages

  • Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
    Nauka czytania i pisania u dzieci dwujęzycznych
  • Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
    Synteza i analiza słuchowa podstawą czytania i pisania - część pierwsza
  • Dwujęzyczność w Walii
    Dwujęzyczność w Walii
  • Home
    Home
  • Dwujęzyczne książki z językiem polskim
    Dwujęzyczne książki z językiem polskim
  • Wychowanie dwujęzyczne
    Wychowanie dwujęzyczne
  • Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
    Webinary dla rodziców i nauczycieli dzieci dwujęzycznych - Akademia Bilingual House Live
  • Richard Scarry w dwóch językach
    Richard Scarry w dwóch językach
  • Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
    Wychowanie wielojęzyczne - apel o pomoc
  • Blog
    Blog
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
Do not sell my personal information.
Cookie SettingsAccept
Manage consent

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
CookieDurationDescription
cookielawinfo-checkbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytics
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Others
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
SAVE & ACCEPT