Wydaje mi się, że zbyt często sprowadza się zagadnienie dwujęzyczności do samej tylko znajomości dwóch języków. Dużo cytatów mogłabym tutaj przytoczyć na potwierdzenie tej tezy. Wszystkie na pewnym etapie usłyszałam od kobiet różnej narodowości, uzasadniających decyzję o nieuczeniu dzieci swojego ojczystego języka. W świecie rzeczywistym w życiu nie przyszłoby mi do głowy indoktrynować kogokolwiek w kwestiach dotyczących wychowania dzieci. Chętnie dzielę się własnymi poglądami i metodami, ale nigdy nikogo nie usiłuję […]
dwujęzyczne wychowanie
31 postów
Natrafiłam kiedyś na poradnik dla rodziców, który zalecał im obojgu przygotowywanie się do rodzicielstwa już na rok przed poczęciem dziecka. Wtedy to oboje partnerzy powinni rozpocząć detoks, czyli zdrowo się odżywiać, unikać używek, wysypiać się i ruszać się na świeżym powietrzu. Mało tego, kobieta przez ten cały rok powinna zrezygnować z zażywania pigułek antykoncepcyjnych i korzystać z innych metod antykoncepcji, aby dać swojemu organizmowi szansę wyzbycia się wszelkich mogących kolidować […]
Dwujęzyczność rodzica i code-switching to tematy poruszone ostatnio przez Anię z zaprzyjaźnionego bloga „Aniukowe Pisadło„. Ania oprócz bycia utalentowaną blogerką, jest również inspirującą nauczycielką języka angielskiego, żoną świetnie mówiącego po polsku Amerykanina oraz matką dwójki nastoletnich, dwujęzycznych dzieci. Ania wraz z rodziną obecnie mieszka w Stanach Zjednoczonych, a do niedawna mieszkała w Niemczech. Wywiady z dziećmi Ani możecie przeczytać tu i tu. Ważne, by zapoznać się z mądrym i głębokim postem Ani zatytułowanym […]
Dziś mój pomysł na kalendarz adwentowy, poprzez który kształtujemy umiejętności językowe, a jednocześnie doskonale się bawimy. A wszystko w oczekiwaniu na Boże Narodzenie 🙂 Dzieci dwujęzyczne i nie tylko doskonale skorzystają z tego pomysłu, a od rodzica wymaga on naprawdę niewiele. Potrzebujemy tylko wieczny kalendarz adwentowy, na przykład taki, jak ten na zdjęciu, karteczki, długopis oraz pomysły 🙂 Moje pomysły znajdziecie w filmie poniżej, a Waszą rolą jest dostosowanie ich do […]
Tytuł tego artykułu „ROZMAWIAJ z dzieckiem, nie czekaj aż zacznie mówić!” wydaje się mówić za siebie, ale opatrzę go paroma słowami komentarza, bo sprawa jest poważna i wciąż za mało się o niej mówi. Chciałabym zapoczątkować akcję skierowaną do rodziców nie tylko dzieci dwujęzycznych w nadziei, że dotrze ona do jak największego grona odbiorców. Marzy mi się, żeby rodzice masowo powrócili do najprostszej, najnaturalniejszej, a zarazem najskuteczniejszej metody przekazywania dziecku […]
Dziecko dwujęzyczne zwykle spędza wakacje inaczej niż jego jednojęzyczni rówieśnicy. Jeżeli ma myślących i troszczących się o jego językową i tożsamościową przyszłość rodziców, to czas wolny od szkoły będzie wykorzystywało na pogłębianie więzi ze swoim słabszym językiem oraz kulturą z nim związaną. Niekoniecznie będzie uczyło się w sposób formalny, tylko poprzez zabawę będzie swojego drugiego języka i kultury DOŚWIADCZAŁO. Będzie ładowało baterie języka mniejszościowego na cały nadchodzący rok. Tak też […]
Dzisiejszy post to echo filmu zawierającego rekomendacje przydatnych w dwujęzycznym wychowaniu książek. Książki te nie są podręcznikami do języka polskiego ani podręcznikami do kultury i historii Polski, ale w sposób atrakcyjny i przystępny treści z tych dziedzin przekazują. Przypominam też, że starszym dzieciom też warto czytać. Wspólne czytanie daje nam na jakże ważną chwilę bliskości, a także pozwala na sięganie po trudniejsze dla dziecka dwujęzycznego pozycje. Znaczenie trudnych słów czy wyrażeń możemy […]
Typowe podręczniki do języka polskiego często nie sprawdzają się u dzieci dwujęzycznych! Już wkrótce wakacje i wielu z Was podczas wizyty w Polsce będzie zaopatrywać się w pomoce do nauki języka polskiego. Po co błądzić po księgarniach w poszukiwaniu pozycji, które sprawdzą się u dziecka dwujęzycznego? Prawdą jest, że typowe podręczniki do języka polskiego często nie sprawdzają się u dzieci dwujęzycznych. Można za to skorzystać z mojej listy ośmiu książek, […]
Warsztaty „Dwujęzyczność łączy i daje moc” w Sheffield odbyły się dzięki inicjatywie Polskiej Szkoły przy LPCM w Sheffield. Niezwykle dynamiczna dyrekcja szkoły zaprosiła do udziału w warsztatach również osoby niezwiązane ze szkołą, mając na celu większą integrację Polonii w tym mieście. Treści zaprezentowane na warsztatach obejmowały wprowadzenie do teorii i praktyki dwujęzyczności z dużym naciskiem na gotowe, sprawdzone sposoby łączenia dwóch języków i kultur w życiu rodzinnym i szkolnym. Jak […]
Język jest nie tylko środkiem wyrazu zawierającym fonologię, semantykę, fleksję i składnię. Język jest czymś o wiele więcej. To jest przede wszystkim realizacja kultury. Język obejmuje między innymi tradycję, folklor, moralność, normy zachowania, obyczaje, etykietę, historię mówioną, dziedzictwo artystyczne, spojrzenie na świat i systemy wierzeń, które zostają przekazane z pokolenia na pokolenie. Język daje poczucie wspólnego pochodzenia, przodków i wspólnych wartości. Tak więc język wzbudza silne, emocjonalne poczucie jedności, wspólnoty, solidarności i spójności. […]
Mieszkasz daleko od rodziny, ale pragniesz, by więź wnuków z dziadkami była trwała i silna? Po pierwsze, zadbaj, aby Twoje dziecko znało język dziadków i sprawnie się nim posługiwało. Po drugie, często ich odwiedzaj i zapraszaj do siebie. Po trzecie, dzwoń i pisz do nich przynajmniej raz w tygodniu. Sposoby na wykorzystanie rozmów przez telefon lub Skype do wzmacniania więzi wnuków z babcią i dziadkiem, gdy dzieli nas odległość: „sekretne” rozmowy z Babcią […]
Wystarczyło mi tylko przez tydzień nie widzieć moich dzieci, aby wyjątkowo mocno odczuć, jak szybko dojrzewają i jak bardzo są mądre. Niedawno Talkusia skończyła 10 lat i w tym tygodniu wybiera się na swoje pierwsze sleepover party. Jest coraz bardziej podekscytowana, a ja zastanawiam się, dlaczego nam ten czas tak szybko ucieka? Zapraszam do lektury pierwszej części o dorastaniu dzieci dwujęzycznych TU. Podczas pobytu w Holandii otrzymaliśmy wiele prezentów, które po […]
Dziecko dwujęzyczne wychowujące się poza Polską widzi Polskę inaczej niż dorośli. Jeżeli rodzice prowadzą dwujęzyczne i dwukulturowe wychowanie w atmosferze szacunku i akceptacji dla obu języków i dla obu kultur, dziecko dwujęzyczne nie widzi konieczności wybierania pomiędzy swoimi dwoma światami. Światy te są wtedy w umyśle dziecka harmonijnie połączone i nie konkurują ze sobą. Budujmy pozytywny obraz Polski i języka polskiego na przekór ich obiektywnie niskiemu prestiżowi (więcej o prestiżu). Dostarczajmy dziecku […]
Pamiętacie mój artykuł Rozważne planowanie, świadome wybory, konsekwencja, monitoring i elastyczność – niezbędne elementy skutecznego dwujęzycznego wychowania? Przedstawiam tam dwujęzyczne wychowanie jako świadomy proces podejmowany przez rodziców w celu wykształcenia pełnej dwujęzyczności i dwukulturowości u dziecka, a zarazem uzyskania u niego intelektualnych korzyści, które owocują sukcesami w szkole i życiu zawodowym. Świadomy proces, czyli nic nie może być pozostawione przypadkowi. Czy tak jest w istocie? Czy rodzic dziecka dwujęzycznego może organizować […]
Na początku bajki, która w normalnych bajkach jest końcem zwieńczonym urzekającym stwierdzeniem, że „żyli długo i szczęśliwie”, ani ja, ani mój niepolskojęzyczny mąż nie mieliśmy pojęcia jak będzie wyglądało nasze życie jako rodziny dwujęzycznej. Wiedzieliśmy tylko tyle: będziemy żyć długo i szczęśliwie. Zgodziliśmy się jedynie, że nasze ewentualne przyszłe dzieci otrzymają imiona, które posiadają jednakowe brzmienie i w polskim, i w angielskim, oraz, że będę się starała mówić do dzieci […]
At the beginning of this fairy tale, which in regular tales usually comes as an ending blissfully proclaiming that “they lived happily ever after”, my husband and I had no idea what our bilingual family life would be like. We simply knew… that we would live happily ever after! The only thing we did do to make ourselves feel a bit more comfortable that our “happily ever after” would follow […]
Kochane Mamy! W dniu Waszego święta życzę Wam konsekwencji, wytrwałości i radości w dwujęzycznym wychowaniu. W trudnych chwilach pamiętajcie o tym, jak wielkim bogactwem będzie dla Waszych dzieci znajomość dwóch języków i dwóch kultur. I niech Was dzieciaczki rozpieszczają 🙂 Specjalne życzenia dla mojej Mamy, która również mocno wspiera mnie, moją późną dwujęzyczność oraz dwujęzyczność od urodzenia u moich dzieci. Dziękuję Ci, Mamo! A to książkowe życzenia, które dziś dostałam […]
W co się bawić? W co się bawić, Gdy możliwości wszystkie wyczerpiemy ciurkiem? Po gorąco przyjętym poście dotyczącym zabaw językowych bazujących na kontakcie ze słowem pisanym, czyli o czytaniu na różne sposoby, prezentuję post, który szerzej zaprezentuje różne możliwości rozwijania języka poprzez zabawę. Nasze przykłady będą dotyczyły zabaw w języku polskim, gdyż to ten język jest w naszej rodzinie mniejszościowy i przez to wymagający naszego szczególnego wsparcia. Ale oczywiście można […]
U dzieci dwujęzycznych szczególną troską otaczamy język mniejszościowy, z którym brakuje kontaktu poza domem. W rodzinach międzykulturowych sytuacja jest jeszcze trudniejsza, gdyż tu tylko jeden rodzic jest źródłem stymulacji językowej w tym języku. W naszej rodzinie na co dzień to ja jestem takim pojedynczym dostarczycielem języka polskiego dla moich dzieci. Podtrzymywanie i rozwijanie języka przez tylko jedną osobę jest niezmiernie trudne, więc posiłkuję się, kiedy mogę, polskimi dziadkami, polską szkołą […]
Dziękuję bardzo za Wasze słowa wsparcia po moim powrocie z poświęconego dwujęzyczności i dwukulturowości seminarium na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Jeszcze jedna refleksja po seminarium. Refleksja ważna. Padły tam następujące słowa autorstwa profesora Colina Bakera z Bangor University w Walii (Wielka Brytania): Aby zapewnić dziecku dwujęzycznemu optymalny rozwój, należy stymulować oba języki, a szczególnie ten, który ma niższy prestiż społeczny. Rodzice wychowujący dzieci w dwóch językach mają wielkie szczęście, gdy […]
Kochany Tato, jesteś cudowny i wyjątkowy. Twoja mądrość i ciepło codziennie są ze mną. Dawniej do północy tłumaczyłeś mi, jak powstają pioruny i grzmoty, a w każdy piątek razem zasiadaliśmy do słuchania trójkowej Listy. Pamiętasz kisiel ze śmietaną? Wczoraj tak pięknie chwaliłeś nowy kolor moich włosów! Właśnie takie drobiazgi się najbardziej pamięta i to za nimi, będąc daleko najbardziej się tęskni. Antoś, mój mąż, a zarazem ojciec moich dzieci również […]
Dzisiejszy post jest echem cyklu o edukacji dzieci dwujęzycznych oraz postu o rymowankach. Dziekuję Wam za komentarze, maile i wiadomości, które otrzymałam od Was poprzez fanpage bloga na Facebooku. W odpowiedzi na Wasze listy będzie to kontynuacja tematu edukacji dzieci dwujęzycznych, ale tym razem znajdziecie tu kilka zaleceń odnośnie dzieci młodszych. Dzieci dwu- lub wielojęzyczne najczęściej wzrastają w jednym z następujących środowisk domowych: Oboje rodzice posługują się tym samym […]
Wczoraj niesamowita niespodzianka! Poczta z Polski! Coś cudownego! Uwielbiam dostawać paczuszki od rodziców, czuję się wtedy jak mała dziewczynka. Nie ważne tak naprawdę, co jest w środku, zawsze niecierpliwie rozrywam kopertę i… wącham zawartość. Uwierzcie mi, często zawartość pachnie moim rodzinnym domem! Tym razem w paczuszce są świeżutkie czasopisma dla dzieci i listy. Ale będzie radość! Talkusia znowu przeczyta swoją gazetkę od deski do deski w godzinę 🙂 […]
Faustyna rozważa dziś wady i zalety metod OPOL i ML@H: http://dziecidwujezyczne.blogspot.co.uk/2013/04/opol-or-not-opol_5.html Zgadzam się z nią i Grosjeanem, że OPOL przestaje wystarczać, szczególnie w miarę, jak dzieci zaczynają dorastać. Znam to uczucie bycia w zdecydowanej mniejszości, gdy jesteśmy we czwórkę. Pisałam sporo o OPOL na moim blogu i zapowiadałam tam, że planujemy przestawić się na ML@H. Mimo dobrej woli męża i dzieci nie okazało się to jednak łatwe. Tak samo jak […]
W momencie, gdy tylko zaczęłam planować założenie rodziny poczułam dotkliwy brak wiedzy na ten temat. I to po pięciu latach studiów zawierających m.in. wykłady z pediatrii i psychologii dziecięcej! Ale mnie wciąż było mało i to szczególnie wiedzy praktycznej, z pierwszej ręki. Więc, co rusz zarzucać Mamę i inne znajome matki pytaniami. Ale wciąż mi mało… To nuż do księgarni. A tam aż się przelewa od poradników o przebiegu ciąży, […]
Wiele uwagi poświęcam tu stymulacji języka mniejszościowego u dzieci dwujęzycznych, czyli w naszym przypadku języka polskiego. Ale dziś dwujęzyczność z innej beczki. Zdarzają się dzieci, które w pewnym momencie odmawiają używania języka większościowego. Powody mogą być tu różne. Gdy polska rodzina emigruje, czasem dziecko może nie akceptować nowego kraju, czy środowiska. Szok spowodowany wyjazdem oraz tęsknota za ojczyzną i bliskimi może manifestować się niechęcią do tutejszego języka. Natomiast w […]
Dziś więcej o metodzie jeden kontekst – jeden język, inaczej zwanej ML@H (minority language at home), której użycie języka połączone jest z określonym miejscem. Mamy to opozycję dom – otoczenie. Są dwie odmiany tej metody: I. Jeden kontekst – jeden język A RODZICE: różne języki ojczyste. SPOŁECZNOŚĆ: język jednego z rodziców jest dominujący w społeczności, np. angielski. STRATEGIA: od narodzin dziecka oboje rodzice porozumiewają się z nim w języku niedominującym, […]
Metoda OPOL, czyli „jedna osoba – jeden język” jak dotąd się nam sprawdza. Niezastąpiona jest tu rola dziadków, szczególnie w podtrzymywaniu języka mniejszościowego. Jest to temat tak ważny i rozległy, że na pewno poświęcę mu osobny post. Nawet pomimo dużego wkładu dziadków dziecko niesamowicie silnie kojarzy jeden ze swoich języków z matką, a drugi z ojcem. Już sam widok jednego z rodziców może u dziecka wywołać nieświadome i automatyczne przełączenie […]
Rozpoczęłam temat metod wychowania dwujęzycznego. Ta, którą my używamy, zwana jest metodą „jedna osoba – jeden język” lub OPOL. Tu dziecko od początku kojarzy dany język z określoną osobą lub osobami. Jest to skuteczna i wygodna metoda dla małżeństw mieszanych. Dziecko dostaje tu zawsze prawidłowe, bogate, natywne wzorce językowe i dzięki temu ma większą szansę osiągnąć maksymalną kompetencję o obu językach. Podczas naszych wizyt w Polsce (nie tak częstych, jakbym […]
Wychowujemy nasze dzieci metodą OPOL, czyli jedna osoba – jeden język: tata zawsze mówi po angielsku, a mama zawsze po polsku. Wybór tej metody narzuciła nam nasza sytuacja życiowa, ponieważ jesteśmy małżeństwem mieszanym. Dla każdego rodzica naturalna jest chęć porozumiewania się z dzieckiem w swoim języku ojczystym i to w ten sposób najłatwiej jest nawiązać więź emocjonalną, która stanowi fundament na całe życie dziecka. Mimo, że dobrze znam angielski, nie […]
Miałam ogromne szczęście, że w momencie narodzin mojego pierwszego dziecka – Talkusi – miałam już pewne przygotowanie teoretyczne do tego, jak je dwujęzycznie wychować. Choć i to nie uchroniło mnie przed wieloma rozterkami i wątpliwościami. Największy kryzys przeżyliśmy, gdy córka ukończyła dwa lata i jeszcze niewiele mówiła. Ani w jednym języku ani w drugim! Możecie sobie wyobrazić naciski ze strony otoczenia, aby z jednego języka zrezygnować. Obwiniana za tę trudną […]
